Na jakie choroby wskazują palce pałeczkowate?
Palce pałeczkowate mogą wskazywać na różne choroby. Najczęstsze przyczyny palców pałeczkowatych to schorzenia, w przebiegu których dochodzi do długotrwałego niedotlenienia organizmu, np. sinicze wady serca lub ciężkie schorzenia płuc, choć nie tylko.
Palce pałeczkowate, inaczej pałeczkowatość palców, palce Hipokratesa lub pałeczki dobosza, to jeden z objawów chorobowych. Palce pałeczkowate można rozpoznać po tym, że dystalne, czyli końcowe części palców są pogrubione, a paznokcie są okrągłe i uwypuklone, przez co kształtem przypominają szkiełko zegarka (tzw. paznokcie zegarkowe).
Place pałeczkowate mogą mieć postać idiopatyczną o podłożu dziedzicznym i wrodzonym. Jednak najczęściej spotyka się formę nabytą, towarzyszącą wielu chorobom.
Palce pałeczkowate - przyczyny. Choroby układu oddechowego
- mukowiscydoza to choroba genetyczna, która objawia się także przewlekłym kaszlem, nawracającym zapaleniem płuc i oskrzeli
- przewlekła obturacyjna choroba płuc - dominują trudności z oddychaniem - najpierw przy wysiłku, potem także w spoczynku, kaszel i odkrztuszanie plwociny (głównie rano). W zaawansowanym stadium choroby pojawiają się jadłowstręt, omdlenia i palce pałeczkowate
- zatorowość płucna - duszność,ból w klatce piersiowej, suchy kaszel,krwioplucie, omdlenia
- odma opłucnowa - nagły kłujący ból w klatce piersiowej, bladość skóry, sinica, spłycony i przyspieszony oddech
- rozstrzenie oskrzeli - charakterystyczna jest triada objawów: uporczywy kaszel z odkrztuszaniem, obfita, ropna plwocina, krwioplucie. U niektórych chorych mogą się pojawić palce pałeczkowate
- śródmiąższowe choroby płuc - pojawia się postępująca duszność, suchy kaszel, przemijający szybki oddech, trzeszczenie podczas oddychania, zmęczenie, utrata masy ciała, objawy nadciśnienia płucnego
- zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych - palce pałeczkowate pojawiają się w postaci przewlekłej tej choroby
- pylica płuc - narastająca duszność, kaszel, szybkie męczenie się - pałeczki dobosza pojawiają się rzadko
- idiopatyczne zwłóknienie płuc
- nowotwory płuc
Palce pałeczkowate - przyczyny. Choroby układu krążenia
- sinicze wady serca (np.tetralogia Fallota)
- choroby dużych naczyń tętniczych i żylnych (np.tętniak aorty)
- infekcyjne zapalenie wsierdzia - palce pałeczkowate pojawiają się przy długo trwającym stanie zapalnym. Wówczas skóra zyskuje barwę "kawy z mlekiem" i wyczuwalne jest powiększenie śledziony
- bolesny rumień kończyn (łac. erythromelalgia) - napadowe zaczerwienienie i ocieplenie skóry palców nóg, rzadziej rąk. Objawami towarzyszącymi są obrzęk oraz piekący ból. Objawy te mogą również dotyczyć uszu i twarzy
Palce pałeczkowate MOGĄ TEŻ występujące tylko u jednej ręki lub ograniczone do kilku palców mogą wystąpić w przypadku:
- porażenia splotu barkowego
- zapalenia nerwu pośrodkowego
- tętniaka aorty lub tętnicy podobojczykowej
- sarkoidozy
Palce pałeczkowate - przyczyny. Choroby układu pokarmowego
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego - m.in. biegunka (nawet 20 stolców na dobę), krew w stolcu, osłabienie, gorączka, utrata apetytu, niekiedy chudnięcie
- choroby wątroby - zapalenie lub marskość wątroby - powiększenie narządu i ból z prawej strony nadbrzusza, a także objawy mniej specyficzne - m.in. zaczerwienienie dłoni, czerwone plamki na tułowiu i palce pałeczkowate
Palce pałeczkowate - przyczyny. Choroby reumatologiczne
- osteoartropatia przerostowa - m.in. zapalenie kilku lub wielu stawów, zmiany skórne w obrębie zajętych stawów, sztywność stawów, zmiana kształtu palców stóp lub rąk (tzw. maczugowatość)
- łuszczycowe zapalenie stawów - m.in. ból, zaczerwienienie, obrzęk i zesztywnienie stawów, zniekształcenia palców, zmiany paznokciowe
Palce pałeczkowate - przyczyny. Choroby endokrynologiczne
- choroba Gravesa-Basedowa odpowiada za około 75 proc. przypadków nadczynności tarczycy. Objawia się m.in. nerwowością, nietolerancją wysokiej temperatury, potliwością i kłopotami ze snem. Najrzadszym, pozatarczycowym objawem tej choroby są palce pałeczkowate
- akromegalia (choroba spowodowana nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu) - m.in. powiększenie się dłoni i stóp, pełniejsze wargi, szerszy nos
Bibliografia: Baran E., Wybrane choroby paznokci, "Praktyka medyczna" 2000, nr 6
