Zasady Wywiadu i w jakim celu Badanie Fizykalne

                                  

 Badanie Fizykalne - robi się w celu  rozpoznania choroby przez lekarza lub inny personel medyczny za pomocą oglądania, opukiwanie, osłuchiwania i palpacji (obmacywanie) pacjenta

 Badanie fizykalne dostarcza - przede wszystkim daje dużo informacji badającej osobie o pacjencie. Jest bardzo dużo innych metod diagnostycznych takich jak: echokardiografia, monitorowanie holterowskie, rezonans magnetyczny,to badanie fizykalne jest i powinno być zawsze podstawowym badaniem,które polega na rozmowie z pacjentem, czyli zebraniu wywiadu i po tym przystępuje się do badania fizykalnego.Po w szczegółowym wywiadzie lekarskim - (pielęgniarki/pielęgniarze po kursie specjalistycznym W i B.F z lekarzem razem decydują o dalszym ...) w połączeniu z badaniem fizykalnym stanowią podstawę do dalszego wyboru kolejnych metod diagnostycznych.Podczas Wywiadu z pacjentem budować zaufanie i aktywnie słuchać tego co pacjent nam mówi  (pytania otwarte to mają być ,wyrażające empatię) to badanie przeprowadzać w warunkach komfortowych.

W jakich warunkach przeprowadza się badanie fizykalne - w cichym i wolnym od zakłóceń otoczenia. Usiądź tak, by pacjent był z boku Twojego biurka NIE naprzeciwko czyli po drugiej stronie Twojego biurka.Warunki w jakich odbywa się badanie ma znaczenie zwłaszcza w przypadku niemowląt i małych dzieci - może powodować niepokój dziecka i spowoduje że badanie będzie mieć mniejszą wartość. Przyjazne i przystosowane wnętrze  korytarza do pokoju badań powinna panować cisza, brak pośpiechu i tłoku to pozwala uniknąć dziecku stresu jeszcze przed badaniem,a więc spokojnej rozmowy matki z lekarzem czy pielęgniarką, dziecko może swobodnie chodzić i zapoznać się z otoczeniem,w którym jest przed badaniem.

Zasady zbierania wywiadu czyli informacji poufnych od pacjenta - przede wszystkim trzeba zwracać się do pacjenta używając nazwiska i formy Pan-Pani czyli np. Pani Gołębiewska oraz przedstawić się sam. Zacznij zbieranie wywiadu od zadawania pytań otwartych: Co sprowadza Panią do przychodni czy szpitala? Proszę mi o tym opowiedzieć". Dodatkowe sposoby zachęcania pacjentów do powiedzenia o swojej sytuacji.To co nam ułatwia to wywiad - pozycja ciała, działania lub słowa, które wyrażają zainteresowanie, takie jak pochylenie się do przodu, utrzymywanie kontaktu wzrokowego to zachęcanie pacjenta do dalszej rozmowy przez wtrącenie w odpowiednim momencie słów np. Proszę kontynuować; Refleksja - powtórzenie słowa lub zdania, którego pacjent użył; Wyjaśnianie - zapytanie pacjenta, co miał na myśli używając danego słowa lub zdania. Stosować odpowiedzi wyrażające empatię - okazywanie przez działania lub słowa zrozumienia uczuć pacjenta, jak poprzez zaoferowanie chusteczki lub powiedzenie "Rozumiem panią/pana" lub np. "To musiało być straszne"; Pytanie o odczucia pacjenta względem objawów, zdarzeń lub innych spraw; Konfrontacja - stwierdzenie czegoś na temat zachowania się bądź uczuć pacjenta nie wyrażonych słownie lub najwyraźniej niezgodnych z tym co opowiada; Interpretacja - ujęcie w słowa tego, co wywnioskowałeś na temat uczuć pacjenta lub znaczenia jakie mają dla niego objawy, zdarzenia lub inne sprawy.By uzyskać pewne szczegóły, często konieczne jest zadanie pytań wprost. Sformułuj je używając języka zrozumiałego dla pacjenta. Zadawaj je naturalnie, tak by nie zrazić pacjenta.Pytaj tylko o jedną rzecz w danym momencie. Zacznij od spraw ogólnych, przechodząc do szczegółowych. Poproś raczej o odpowiedzi zróżnicowane zamiast prostego "tak" lub "nie".

           

                                CAŁOŚCIOWY WYWIAD DOTYCZĄCY OSOBY DOROSŁEJ 

DATA zbierania wywiadu 

DANE PERSONALNE: wiek, płeć, rasa, miejsce urodzenia, stan cywilny, zawód i wyznanie 

ŹRÓDŁO SKIEROWANIA (jeśli pacjent był kierowany to OD KOGO i czy już zbierany był wywiad NA ILE MOŻNA POLEGAĆ na zebranym wywiadzie )

OBECNA CHOROBA: jasne, chronologiczne przedstawienie uwzględniające początek problemu, okoliczności w jakich się pojawił, jego przejawy i wszelkie zastosowane leczenie.

GŁÓWNE OBJAWY POWINNY BYĆ OPISANE PRZY UWZGLĘDNIENIU SIEDEM PODSTAWOWYCH CECH CHARAKTERYZUJĄCYCH: 1.Umiejscowienie 2.Charakter 3.Wielkość lub nasilenie 4.Przebieg (początek, czas trwania, częstotliwość) 5.Okoliczności 6.Czynniki nasilające lub łagodzące 7.Objawy towarzyszące

WYWIAD DOTYCZĄCY PRZESZŁOŚCI PACJENTA Obecny stan zdrowia Choroby przebyte w dzieciństwie Choroby wieku dojrzałego Choroby psychiczne Wypadki i urazy Zabiegi operacyjne Pobyt w szpitalu/szpitalach.

OBECNY STAN ZDROWIA czyli Przyjmowane leki, leki kupowane bez recepty, witaminy/mikroelementy i leki pożyczane od kogoś wraz z podaniem dawek i sposobu przyjmowania, i w zioła Spytać się o Uczulenia Produkty tytoniowe z podaniem rodzaju, ilości i okresu stosowania Alkohol, narkotyki i substancje pochodne Dieta, w tym codzienne  jedzenie i napoje oraz jak często

Badania przesiewowe, takie jak próba tuberkulinowa, wymaz cytologiczny, mammografia, poziom cholesterolu, badanie stolca na obecność krwi Szczepienia, takie jak szczepienie przeciwko tężcowi, krztuścowi, błonicy, poliomyelitis, odrze, róŝyczce, śwince, grypie, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, Haemophilus influenzae typ B oraz szczepionka pneumokokowa.

Wywiadzie spytać się  o Rytm snu Wysiłek fizyczny i odpoczynek Zagrożenia środowiskowe w domu, szkole i miejscu pracy Czynniki wpływające na bezpieczeństwo, takie jak używanie pasów bezpieczeństwa w samochodzie

WYWIAD RODZINNY Wiek i stan zdrowia lub wiek i przyczyna śmierci rodziców, rodzeństwa, współmałżonka, dzieci. Pomocne mogą być też dane dotyczące innych krewnych. Występowanie cukrzycy, choroby serca, hypercholesterolemii, wysokiego ciśnienia tętniczego krwi, udaru, choroby nerek, gruźlicy, nowotworu, zapalenia stawów, niedokrwistości, alergii, astmy, bólów głowy, padaczki, choroby psychicznej, alkoholizmu, narkomanii i objawów, takich jak te, które występują u pacjenta.

WYWIAD PSYCHOSOCJALNY Sytuacja w domu i osoby ważne dla pacjenta, w tym rodzina i przyjaciele Rytm życia codziennego w ciągu doby Znaczące doświadczenia, w tym dorastanie, szkoła, służba wojskowa, praca, sytuacja finansowa, małżeństwo, przejście na emeryturę Wyznanie, o ile ma to znaczenie - pogląd na teraźniejszość i przyszłość

                                     PRZEGLĄD UKŁADÓW ANATOMICZNYCH CIAŁA  u dorosłych

Ciężar ciała normalny, zmiany ciężaru ciała w ostatnim czasie (spr.waga ciała,wzrost,obwód ciała):zmęczenie, gorączka (pomiar parametrów - temp..ilość oddechów -- prawidłowa 16 do 20 oddechów na minutę).

Skóra - to odpowiedź naszego organizmu. Uszkodzenia i Zmiany skórne (ważna lokalizacja kolor rodzaj-plamka pęcherz, krosta, guz i ile - jeden czy kilka ) czyli to są wszelkie guzki, owrzodzenia, świąd, suchość skóry, zmiana zabarwienia, zmiany dotyczące owłosienia lub paznokci wówczas można zaproponować choremu poradę u dermatologa. Wygląd skóry spr. czy na pewno nie ma odleżyn jeśli są założyć kartę p/odleżynową. Paznokcie są odpowiedzią na niedobory np. oddzielenie paznokcia od łożyska to jest objaw zanokcicy. Owłosienie jakie było a jakie obecnie jest ( choroby wątroby).CZAS (dni tygodnie miesiące itp. i GDZIE np. w podróżach do krajów tropikalnych u pewnej osoby pod skórą czaszki zalęgły się larwy muchy a potem odczuwał dziwne przemieszczenia pod tą skórą - dzięki prawidłowo przeprowadzonemu wywiadu i wykonaniu badań fizykalnych szczegółowych całej głowy pomogło się pacjentowi i usunięto larwy i zalęknione tam pod skórą muchy które wchodziły i wychodziły mu w danym miejscu owłosionym głowy i to miejsce głowy odpowiednio zabezpieczono. Trzeba koniecznie też się pytać pacjenta jaki zawód wykonuje czy czasem nie ma styczności ze środkami chemicznymi i jest teraz wysypka na rękach. Jeśli rozstępy - to ciąża, często uczulają kosmetyki. ZASADA jest taka  NAJPIERW OGLĄDAMY potem DOTYKAMY dany element ciała pacjenta.

Kępka włosów przy kręgosłupie to jest rozszczepienie kręgosłupa.

Tatuaże - mogą zrobić uczulenie na coś

Głowa BÓLE: głowy i oczu, uraz głowy, zaburzenia równowagi (pomiar RR i HR),zaczerwienienia oczu, jaskra, zaćma.SŁUCH - szum w uszach, zawroty głowy, infekcje, wyciek z uszu. NOS - katar sienny, krwawienie, zatoki (jak często)

 Oczy. Ostrość wzroku, okulary lub soczewki kontaktowe, ostatnie badanie oczu, ból, zaczerwienienie, nadmierne łzawienie, podwójne widzenie, plamy i plamki, migające światła, jaskra, zaćma Uszy. Słuch, szum w uszach, zawroty głowy, ból uszu, infekcja, wyciek Nos i zatoki. Częste przeziębienia; zatkanie" nosa, wydzielina, świąd; katar sienny, krwawienia z nosa, problemy z zatokami

Jama ustna i gardło. Stan zębów i dziąseł, krwawienie z dziąseł, bolesność języka, częste bóle gardła, chrypka ,zmiana głosu i spytać się od czego może być i jak to jest długo (informacje pogłębić)                                    

Szyja.ból i dyskomfort  Guzy szyi, powiększone węzły chłonne, wole (problem z tarczycą), ból lub sztywność szyi 

Piersi. Guzki, ból lub dyskomfort, wyciek z brodawki, konieczna jest tu samokontrola                                

 UWAGA - u mężczyzn też taki problem może pojawić się jak u kobiet.

Układ pokarmowy - to problemy z połykaniem i przełykaniem, zgaga, problem z apetytem, nudnościami, wymiotami, krwawe wymioty, niestrawność. Częstość wypróżnień, zabarwienia i objętość stolca, zmiana rytmu wypróżnień, krwawienie z odbytu lub smoliste stolce, guzki krwawnicze, zaparcia, biegunka. Bóle brzucha, nietolerancja pokarmowa, nadmierne odbijanie się lub oddawanie gazów, żółtaczka, kłopoty ze strony wątroby lub pęcherzyka żółciowego, zapalenie wątroby.

Układ oddechowy. Kaszel, plwocina (kolor, ilość), krwioplucie, świsty, słuchając chorego podczas wywiadu usłysz czy chory mówi swobodnie czy występuje drżenie głosowe, astma oskrzelowa, zapalenie oskrzeli, rozedma, zapalenie płuc, gruźlica, zapalenie opłucnej, ostatnie zdjęcie rtg klatki piersiowej.

W warunkach prawidłowych liczba oddechów u osoby dorosłej wynosi 12–16 na minutę, natomiast u noworodka około 40 (dopiero powyżej 60 oddechów na minutę pozwala na rozpoznanie tachypnoe).
Klatka piersiowa jest jamą ciała zawierającą płuca i serce.

 Układ krążenia. Problemy z sercem, NT-wysokie ciśnienie tętnicze krwi, gorączka reumatyczna, szmery w sercu, ból lub dyskomfort w klatce piersiowej, uczucie kołatania serca, duszność, duszność w pozycji leżącej, napadowa duszność nocna, obrzęki, spytać czy pacjent ma wcześniejsze ekg lub inne badania serca

 Obwodowy układ krążenia. Chromanie przestankowe, kurcze mięśni nóg, żylaki kończyn dolnych, zakrzepy w żyłach tzw. zakrzepica 

Układ moczowo-płciowy - częstość oddawania moczu, wielomocz,oddawanie moczu w nocy, pieczenie lub ból przy oddawaniu moczu, krwiomocz, parcie na mocz, zmniejszony lub słabszy strumień moczu, niemożność natychmiastowego oddania moczu, nietrzymanie moczu, zakażenie układu moczowego, obecność kamieni.            Układ płciowy męski to przepukliny, przerost gruczołu krokowego, wyciek z cewki moczowej lub owrzodzenie, ból jąder ,choroby przenoszone drogą płciową i sposób ich leczenia, narażenie na AIDS, zapobieganie AIDS i innym chorobom przenoszonym drogą płciową. Zainteresowania seksualne, orientacja seksualna, satysfakcja i występujące problemy oraz metody antykoncepcji.                                                                                                  Układ płciowy żeński to po pierwsze wiek pacjentki i pojawienie się pierwszej miesiączki, regularność jej częstość i czas trwania, objętość utraconej krwi , krwawienia między miesiączkowe lub po stosunku, ostatnia miesiączka, bolesne miesiączkowanie, napięcie przedmiesiączkowe, wiek wystąpienia menopauzy, objawy menopauzy, krwawienia pomenopauzalne, Upławy, świąd, owrzodzenia, guzki, wszelkie choroby przenoszone drogą płciową i sposób ich leczenia, narażenie na AIDS, zapobieganie AIDS i innym chorobom przenoszonym droga płciową Liczba ciąż, liczba porodów, liczba poronień (samoistnych, sztucznych); powikłania związane z ciążą, to jest ważne by zapytać się ile było ciąż i porodów oraz powikłania (mogła być w ciąży ale płód był martwy z jakiegoś powodu więc nie było normalnego porodu, więc ilość ciąż nie oznacza że tyle było porodów. metody antykoncepcji Zainteresowania seksualne, orientacja seksualna, aktywność, satysfakcja i występujące problemy, w tym bolesne stosunki płciowe

Układ mięśniowo-szkieletowy. Bóle mięśni lub stawów, sztywność, zapalenie stawów, dna moczanowa, ból okolicy krzyżowej kręgosłupa. Jeśli występują, opisz lokalizację i objawy towarzyszące (obrzęk, zaczerwienienie, ból, tkliwość, sztywność, osłabienie, ograniczenie ruchomości lub aktywności). 

Układ nerwowy. Omdlenia, utraty przytomności, napady padaczkowe, osłabienie, porażenie, drętwienie, mrowienie, drżenia lub inne ruchy mimowolne, zaburzenia pamięci.

Układ hematologiczny - krwiotwórczy. Niedokrwistość, łatwe powstawanie siniaków lub krwawień, przetoczenia krwi w przeszłości i ewentualne reakcje na nie, 

Układ endokrynologiczny. Problemy z tarczycą, nietolerancja zimna lub gorąca, nadmierna potliwość, cukrzyca, nadmierne pragnienie lub głód, wielomocz, zmiany na skórze, nieregularne miesiączki. 

Stan psychiczny. Nerwowość, nadmierne napięcie nerwowe, nastrój w tym jego obniżenie; lęki, zaburzenia emocjonalne, różne myśli samobójcze; pamięć

                                               CAŁOŚCIOWY WYWIAD DOTYCZĄCY DZIECKA

 Zbieranie wywiadu dotyczącego dziecka przeprowadza się według tego samego schematu, jak u osoby dorosłej, z pewnymi dodatkami przedstawionymi poniżej. 

DANE PERSONALNE. Data i miejsce urodzenia; zdrobnienia; imiona rodziców (i nazwiska każdego z nich, jeśli są różne).

 GŁÓWNE DOLEGLIWOŚCI. Ustal, czy budzą one niepokój dziecka, rodzica (rodziców), nauczyciela lub jakiejś innej osoby. 

OBECNA CHOROBA. Ustal, jak każdy członek rodziny reaguje na objawy dziecka, dlaczego się martwi i jakie wtórne korzyści dziecko może odnieść dzięki chorobie.

 WYWIAD DOTYCZĄCY PRZESZŁOŚCI Wywiad dotyczący narodzin jest ważny, jeśli obecnie występują zaburzenia neurologiczne lub zaburzenia rozwoju. Jeśli jest to konieczne, uzyskaj dane ze szpitala.

OKRES PRZEDPORODOWY - stan zdrowia matki, przyjmowane leki, spożycie alkoholu i stosowanie narkotyków, krwawienie z dróg rodnych, przybieranie na wadze, czas trwania ciąży Okres porodu - przebieg i rodzaj porodu, waga urodzeniowa, ocena w skali Apgar w 1 i 5 minucie 

OKRES POPORODOWY - działania resuscytacyjne, sinica, żółtaczka, infekcje, charakter związku matki z dzieckiem

 WYWIAD DOTYCZĄCY KARMIENIA, ważny w przypadku dzieci niedożywionych. przekarmionych Karmienie piersią - częstotliwość i czas trwania karmienia, doświadczane trudności; przebieg i odzwyczajanie od karmienia piersią Karmienie sztuczne - rodzaj, ilość, częstotliwość; wymioty, kolki, biegunka; witaminy, dostarczanie żelaza i  kwasu foliowego; wprowadzanie pokarmów stałych Nawyki Żywieniowe - co lubi a czego nie lubi dziecko, rodzaje i ilość spożywanego jedzenia; nastawienie i sposób radzenie sobie rodziców z problemami w karmieniu

 WYWIAD DOTYCZĄCY WZRASTANIA I ROZWOJU jest ważny, gdy występuje opóźnienie wzrostu, niedorozwój psycho motoryczny i intelektualny oraz zaburzenia zachowania Rozwój fizyczny - masa ciała, wzrost, obwód głowy przy urodzeniu, w 1, 2, 5 i 10 roku życia; okresy powolnego i szybkiego wzrostu

ROZWÓJ tzw. "Kamienie milowe" - wiek, w którym dziecko zaczęło utrzymywać uniesioną główkę, przewracać się na plecy, samodzielnie siedzieć, stać, chodzić i mówić 

ROZWÓJ SPOŁECZNY - rytm snu w dzień i w nocy; umiejętność korzystania z toalety; problemy z mową; zachowania nawykowe; problemy z dyscypliną; osiągnięcia w szkole; stosunki z rodzicami, rodzeństwem i rówieśnikami

OBECNY STAN ZDROWIA Uczulenia. Zwróć szczególną uwagę na uczulenia występujące w dzieciństwie - wyprysk alergiczny, pokrzywka, przetrwały katar alergiczny, astma oskrzelowa, nietolerancje pokarmowe i nadwrażliwość na ukąszenia owadów. Szczepienia. W tym daty podania i jakiekolwiek reakcje uboczne. Badania przesiewowe. W tym badanie wzroku, słuchu, poziomu cholesterolu, obecności gruźlicy, stężenia ołowiu we krwi oraz obecności wrodzonych wad metabolicznych.

KOLEJNOŚĆ CAŁOŚCIOWEGO BADANIA Ogólne wrażenie Stan psychiczny Skóra Głowa i szyja, w tym wstępna obserwacja sposobu oddychania

BADANIE UKŁADU MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWEGO SZYI i GÓRNEJ CZĘŚCI PLECÓW; tkliwość trójkąta żebrowo-kręgowego Tylna część klatki piersiowej i płuc Oglądanie gruczołów piersiowych, dołów pachowych, węzłów chłonnych położonych powyżej kłykcia przyśrodkowego kości ramiennej

BADANIE UKŁADU MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWEGO, STAWU SKRONIOWO ŻUCHWOWEGO i KOŃCZYN GÓRNYCH, o ile są wskazania Badanie palpacyjne gruczołów piersiowych Przednia część klatki piersiowej i płuc

UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY by znaleźć niewyczuwalne uderzenie koniuszkowe i by usłyszeć lewostronne S 3 lub S 4 i szmer zwężenia zastawki mitralnej by usłyszeć szmer niedomykalności zastawki aorty

BRZUCH u CHŁOPCÓW: odbytnica a u DZIEWCZĄT: narządy płciowe i odbytnica                                   

Kończyny dolne i stopy: badanie obwodowego układu krążenia i układu mięśniowo-szkieletowego, oglądanie pod kątem oceny neurologicznej (ułożenie, masa mięśniowa, ruchy mimowolne) żylaki

KRĘGOSŁUP,KOŃCZYNY DOLNE i STOPY - u CHŁOPCÓW: narządy płciowe i obecność przepuklin. Chód, próba Romberga (ujawnienie zaburzeń równowagi ciała pozycja stojąca z zestawionymi stopami oczy otwarte, potem zamknięte i patrzenie w jeden punk i stać prosto z rękoma prostymi w tył), nasilona pronacja (obrót stopy wokół jej długiej osi, obniżenie brzegu przyśrodkowego, podniesienie brzegu bocznego stopy).

SZCZEGÓŁOWE BADANIA NEUROLOGICZNE, o ile są wskazania: Nerwy czaszkowe, które nie były jeszcze badane Część ruchowa: masa mięśniowa, napięcie mięśniowe, siła, szybkie ruchy naprzemienne, próba palec-nos" Część czuciowa Odruchy

        PALPACYJNE BADANIE JAMY BRZUSZNEJ

Badanie palpacyjne ma służyć do oceny napięcia powłok skórnych i orientacyjnej wielkości narządów wewnętrznych oraz w poszukiwaniu tworów patologicznych w obrębie skóry tkanki podskórnej i jamy brzusznej. Technika - badania palpacja - może mieć charakter powierzchowny lub głęboki. Badanie powierzchowne pozwala na wstępną lokalizację nieprawidłowych struktur w obrębie jamy brzusznej, które dokładniej weryfikuje się podczas badania z użyciem silniejszego ucisku (palpacja głęboka). W przypadku wzmożonego napięcia mięśni brzucha można poprosić pacjenta o nieznaczne zgięcie kończyn dolnych w stawach kolanowych, umieścić pod kolanami poduszkę lub zwinięty w rulon koc, polecając dodatkowo oddychanie przez otwarte usta. W badaniu należy posługiwać się powierzchnią dłoni i opuszkami palców, nigdy zaś końcami palców (uwaga na paznokcie). Ponadto należy unikać gwałtownych pchnięć powłok brzucha oraz badania oziębionymi dłońmi.

            Jak ma przebiegać prawidłowo badanie

Badanie rozpoczyna się od palpacji jelita grubego. Badający układa dłoń na powierzchni powłok brzusznych w okolicy lewego podbrzusza, tak by linia utworzona przez opuszki palców przebiegała równolegle do esicy. U pacjentów z grubą warstwą podskórnej tkanki tłuszczowej należy zwiększyć siłę nacisku posługując się techniką oburęczną, czyli kładąc dłoń ręki lewej na grzbiet dłoni badającej. Badanie polega na wykonywaniu opuszkami palców ruchów wahadłowych, przesuwając dłoń badającą wzdłuż esicy. Po zakończeniu palpacji esicy badaniem obejmuje się pozostałe odcinki okrężnicy, która przypomina kształtem odwróconą literę U. Badanie kończy się w prawym dolnym kwadrancie, w okolicy kątnicy i wyrostka robaczkowego. U osób szczupłych w rzucie esicy wyczuwa się zazwyczaj kilkucentymetrowy cylindryczny twór, który odpowiada odcinkowi jelita wypełnionego masami kałowymi. Silny ból towarzyszący palpacji esicy jest zwykle wynikiem zapalenia uchyłków. Długa poprzecznica wypełniona masami kałowymi może przemieszczać się do podbrzusza i tam naśladować „patologiczny opór”. Okrężnica wstępująca i zstępująca u ludzi zdrowych nie są 
wyczuwalne, gdyż te fragmenty jelita leżą w przestrzeni zaotrzewnowej. Podczas badania poszukuje się oporów patologicznych mogących przemawiać za obecnością guzów nowotworowych lub zapalnych. Szczególną uwagę należy zwrócić na okolicę krętniczo-kątniczą (prawy dolny kwadrant). Guz tej okolicy może być wynikiem perforacji zapalnie zmienionego wyrostka robaczkowego oklejonego otrzewną, tzw. plastron, lub choroby Leśniowskiego-Crohna, w której dochodzi do powstania konglomeratu pętli jelitowych z odczynem ropno-włóknistym. Bolesność w miejscu odpowiadającym 2/3 odległości między pępkiem i prawym kolcem biodrowym miednicy (punkt McBurneya) może być objawem zapalenia wyrostka robaczkowego. Badanie jelita cienkiego ma znaczenie wyłącznie orientacyjne, ponieważ u osoby zdrowej nie jest ono wyczuwalne. W poszukiwaniu guzów jelita cienkiego dokonuje się palpacji pola okołopępkowe które stanowi obszar rzutowania się jelita cienkiego na przednią ścianę jamy brzusznej. Po zakończeniu palpacji jelit uzupełnia się badanie palpacyjne o pozostałe obszary w poszczególnych kwadrantach brzucha. Jeśli stwierdzi się obecność patologicznego tworu, należy określić jego umiejscowienie, wielkość, kształt, spoistość, stosunek do otaczających tkanek, ruchomość i bolesność. Obrona mięśniowa polega na silnym skurczu mięśni powłok brzusznych uniemożliwiającym przeprowadzenie badania. Pacjent może kontrolować ten objaw lub może on być niezależny od jego woli. W pierwszym przypadku wzrost napięcia mięśni jest wynikiem lęku i ustępuje po uspokojeniu pacjenta. W drugim przypadku wskazuje na podrażnienie/zapalenie otrzewnej lub jest wynikiem bardzo silnego bólu podczas palpacji. Mimowolny wzrost napięcia mięśni występuje zarówno w fazie wdechu,
jak i wydechu.