Badanie Fizykalne część VIII
UKŁAD MOCZOWO - PŁCIOWY
ANATOMIA UKŁAD MOCZOWY człowieka składa się z:
- 2 nerek,- 2 moczowodów,- pęcherza moczowego,- cewki moczowej.
Mocz powstaje w nerkach. Z nerek moczowodami odprowadzany jest do pęcherza moczowego. Ośrodek regulujący skurcz pęcherza moczowego i wydalanie moczu znajduje się w części krzyżowej rdzenia kręgowego.
Nerka - zbudowana jest z ogromnej ilości (około 1,5 mln.) mikroskopijnych elementów- zwanych nefronami. Całkowita powierzchnia filtracyjna wszystkich nefronów obydwu nerek wynosi 2m2 . Nerki, a właściwie kłębuszki nerkowe przefiltrowują w ciągu doby ok. 2 tys. litrów krwi. Dzięki układowi moczowemu wydalane są substancje zbędne lub szkodliwe, oraz te, które w danej chwili występują w organizmie w nadmiarze. Wydalanie nerkowe polega na usuwaniu z moczem końcowych produktów przemiany materii (mocznik, kwas moczowy, keratynina). Nerki spełniają również role regulacyjną polegającą na zdolności do utrzymania w organizmie wody i substancji w niej rozpuszczonych w ilościach gwarantujących optymalny skład i objętość płynów ustrojowych. Od nerek w znacznym stopniu zależy skład krwi krążącej oraz skład płynu tkankowego i śródkomórkowego. Nerki mają również wpływ na wysokość ciśnienia tętniczego krwi, są narządem parzystym w kształcie ziarna fasoli, waga jednej około 160 g. Położone są na tylniej ścianie jamy brzusznej, po obydwu stronach kręgosłupa lędźwiowego
ANATOMIA UKŁAD PŁCIOWY
ŻEŃSKIE NARZĄDY PŁCIOWE
WYWIAD odnośnie Układu moczowego.
Zewnętrzne cechy płciowe żeńskie • Skala Tannera (stadia)
- Badanie pachwinowych węzłów chłonnych
ZMIANY W NARZĄDACH PŁCIOWYCH
DRUGA POŁOWA CIĄŻY - OBJAWY WYSTĘPUJĄCE U KOBIET
OBJAWY PEWNE
Moczowód - odprowadza mocz z miedniczek nerkowych do pęcherza moczowego. Moczowód jest rozciągliwym przewodem długości ok. 30 cm. i średnicy ok. 0,8cm.
Pęcherz moczowy to kulisty zbiornik moczu o pojemności od 0.3 do 0,6 l. Znajduje się w miednicy mniejszej. Składa się z dna trzonu i szczytu. Pusty ma kształt miski a pełny jest kulisty.
Cewka moczowa wychodzi z najniżej położonej części pęcherza, połączenie cewki moczowej z pęcherzem jest otoczone okrężnymi włóknami mięśniowymi stanowiącymi zwieracz kontrolujący opróżnienie pęcherza moczowego. Cewka moczowa u mężczyzn i u kobiet ma odmienną budowę.
Znaczenie układu moczowego dla człowieka jest ogromne. Wyłączenie funkcjonowania tego układu prowadzi do ciężkich zaburzeń w organizmie, a w rezultacie do śmierci.
MĘSKIE NARZĄDY PŁCIOWE
Jądro i najądrze
U mężczyzn narządem wytwarzającym komórki płciowe jest jądro jest to organ parzysty. Oba jądra umieszczone są w worku mosznowym, będącym uwypukleniem ściany brzucha. Położenie jąder w mosznie zapewnia im mniejsze niż wewnątrz jamy brzusznej wahania ciśnienia i niższą temperaturę. Lewe jądro leży nieco niżej niż prawe; spowodowane jest to nieco gorszym odpływem krwi żylnej właśnie z lewego jądra, co powoduje, że ma ono trochę większy ciężar. Zasadniczą funkcją jądra jest wytwarzanie plemników. Ich droga zaczyna się w cewkach nasiennych krętych (kilka z nich składa się na jeden płacik), a później przez cewki nasienne proste wędrują do sieci jądra. Oprócz plemników jądro produkuje również androgeny (głównie testosteron) - męskie hormony płciowe odpowiedzialne za wzrost i rozwój zewnętrznych narządów płciowych, owłosienia typu męskiego, obniżonego tonu głosu i innych wtórnych cech płciowych.
Nasieniowód i pęcherzyki nasienne
W czasie wytrysku plemniki przedostają się do nasieniowodu. Zgodnie z nazwą główną funkcją tego długiego przewodu (50-60 cm) jest dalszy transport męskich komórek płciowych. Nasienie musi składać się jednak nie tylko z plemników. Inne substancje nadają mu objętość, odżywiają plemniki na ich długiej drodze, pobudzają ich ruchy. Jednym z narządów wydzielających składniki nasienia są pęcherzyki nasienne. Ich wydzielina jest bogata w różne enzymy, cukier owocowy - fruktozę oraz kwas cytrynowy i witaminę C. Ujścia pęcherzyka nasiennego wnikają do nasieniowodu w miejscu zwanym jego bańką. Tutaj, po połączeniu się z przewodami wyprowadzającymi pęcherzyków nasieniowód zmienia nazwę na przewód wytryskowy, który uchodzi na małym wzniesieniu błony śluzowej cewki moczowej, zwanym wzgórkiem nasiennym.
Cewka moczowa
Cewka moczowa rozpoczyna się od dna pęcherza moczowego, a kończy się po około 15-20 cm ujściem zewnętrznym. Wyróżniamy część sterczową, błoniastą i gąbczastą cewki moczowej. Innym podziałem jest wydzielenie części ruchomej (położonej w prąciu) i ustalonej (składa się na nią część błoniasta i gąbczasta).Cewka moczowa jest końcową, wspólną drogą układu moczowego i rozrodczego. To skrzyżowanie następuje, na wzgórku nasiennym, gdzie do cewki uchodzą przewody wytryskowe (przedłużenie nasieniowodów) oraz przewody odprowadzające gruczołu krokowego.
Gruczoł krokowy i gruczoły opuszkowo-cewkowe
Ten znany gruczoł nazywany jest również gruczołem krokowym lub sterczowym, albo (z łaciny) prostatą. Swoim kształtem, wielkością i konsystencją przypomina kasztan. Podobnie jak jego roślinny odpowiednik ma wierzchołek i podstawę oraz dwie wyraźne części (płaty boczne) połączone nieco mniejszym płatem środkowym. Podobnie jak jądro, gruczoł sterczowy ma budowę miąższową. Na ten miąższ składa się 30 do 50 gruczołów cewkowo-pęcherzykowych wraz z odpowiednimi przewodami wyprowadzającymi. Stercz produkuje około 1/3 objętości nasienia. Jego wydzielina zawiera różne składniki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania plemników. Innym gruczołem produkującym elementy nasienia są gruczoły opuszkowo-cewkowe, znajdujące się przy nasadzie prącia.
Prącie i moszna
Prącie znajduje się ku przodowi od spojenia łonowego. Składa się z nasady, części środkowej - trzonu oraz z części końcowej - żołędzi. Narząd ten tworzą dwa walcowate twory - ciała jamiste przedzielone ciałem gąbczastym. Ciała jamiste składają się, z jamek wypełniających się krwią podczas wzwodu. Tętnice doprowadzające krew do prącia rozszerzają się wtedy, a odpływ krwi zostaje zahamowany, poprzez ucisk rozszerzonych jamek na żyły. Ten "układ hydrauliczny" powoduje, że ciała jamiste sztywnieją i następuje wzwód. W środku prącia znajduje się otaczające cewkę moczową ciało gąbczaste. W przeciwieństwie do ciał jamistych ta część narządu nie sztywnieje, a cewka moczowa pozostaje dzięki temu drożna. Koniec tego organu, czyli żołądź, jest pokryty fałdem skóry - napletkiem, przykrywającym ujście zewnętrzne cewki moczowej. Do zewnętrznych narządów płciowych należy także moszna. Jest ona uwypukleniem przedniej ściany jamy brzusznej. Przykrywa tzw. powrózki nasienne, w których znajdują się nasieniowody, liczne naczynia krwionośne, limfatyczne oraz nerwy.
Do żeńskich narządów płciowych, podobnie jak do męskich, należą gruczoły płciowe, drogi przewodzące komórki płciowe (w tym przypadku komórki jajowe) oraz narządy płciowe zewnętrzne. Dwie pierwsze grupy stanowią więc narządy płciowe wewnętrzne.
Jajnik
Odpowiednikiem jąder są u kobiety jajniki. Ich kształt przypomina nieco migdały; u dorosłej kobiety długość tego narządu wynosi od 2,5 cm do 5 cm , a szerokość od 1,5 cm do 3 cm. Jednak jego wielkość zmienia się wraz z wiekiem kobiety, zależy również od fazy cyklu miesiączkowego. Po okresie klimakterium, kiedy zanika jego czynność, jajnik przybiera postać bardzo małego ciałka.Jajnik umocowany jest do ścian miednicy i sąsiednich narządów za pomocą więzadeł - pasm tkanki łącznej, zapewniających równocześnie odpowiedni margines swobody i możliwość przesuwania się narządu w czasie ciąży.
Jajowód
Jajowody zgodnie ze swoją nazwą transportują jajo do macicy. Pierwszą jego częścią jest lejek, obejmujący jajnik tzw. strzępkami jajowodu. Wychwycone przez strzępki jajo wędruje do bańki jajowodu. To tutaj następuje zwykle zapłodnienie. Zapłodnione jajo (zygota) wędruje następnie przez ujście maciczne jajowodu do macicy.
Macica
Macica jest narządem pojedynczym. Leży w miednicy między pęcherzem moczowym a odbytnicą. Jej wygląd można przyrównać do spłaszczonej gruszki. Górną, rozszerzoną część macicy stanowi jej trzon, zwężający sięku dołowi w szyjkę. Nad trzonem, niejako wbrew swojej nazwie, położne jest dno macicy. Szyjka objęta jest od dołu przez pochwę, dlatego mówimy o jej części nadpochwowej i pochwowej. Ściana macicy i jajowodów składa się z trzech głównych warstw: błony surowiczej (na zewnętrz), mięśniowej (w środku) i śluzowej (wewnątrz). Błona śluzowa ulega okresowemu złuszczaniu, które zsynchronizowane jest ze wspomnianym już cyklem jajnikowym. Cykl ten trwa zwykle 28 dni. Po złuszczeniu błony objawiającym się jako miesiączka, następuje faza wzrostu i odbudowy. Po jajeczkowaniu (w środku cyklu) następuje faza wydzielnicza, kiedy to błona śluzowa przygotowuje się na przyjęcia zapłodnionego jaja. Jeśli to nie następuje, to cały cykl powtarza się od nowa.
Pochwa i zewnętrzne narządy płciowe
Szyjka macicy przechodzi od dołu w pochwę. Ten narząd ma kształt spłaszczonego cylindra, w którym wyróżniamy ścianę przednią i tylną. Ważnym elementem budowy pochwy są też jej sklepienia: przednie i tylne. To tutaj właśnie pobiera się wymazy wydzieliny pochwy. Ujście pochwy zamknięte jest u dziewic prawie całkowicie błoną dziewiczą.Narządy płciowe zewnętrzne nazywane są u kobiety zbiorczą nazwą - sromem. Szparę sromu zamykają wargi sromowe większe, po rozchyleniu których widzimy wargi sromowe mniejsze. Odpowiednikiem prącia u kobiet jest leżąca ku przodowi od nich łechtaczka. Wargi sromowe mniejsze przykrywają ujście cewki moczowej i ujście pochwy. Objęta przez nie przestrzeń nazywana jest przedsionkiem pochwy.
Podstawowym zadaniem tego wywiadu jest określenie czy mamy do czynienia z problemem pochodzącym z górnych czy dolnych dróg moczowych.-nerki i górne drogi moczowe – schorzenia często bardzo poważne mogące nawet zagrażać życiu.-dolne drogi moczowe – pytania o dolegliwości takie jak: szczypanie, ból, problemy z oddawaniem moczu, nietrzymanie moczu, częstomocz, bezmocz, krew w moczu, dziwne zabarwienie pomagają rozpoznać chorobę. Dlatego bardzo ważne jest aby pacjent podał nie tylko ilość ale i barwę moczu.
UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY- Dyzuria (bolesne lub utrudnione oddawanie moczu)- Krwiomocz- Ból okolicy lędźwiowej- Zaburzenia wzwodu- Nietrzymanie moczu
SCHORZENIA KOBIECE- Brak miesiączki- Objawy ze strony sutka- Ból miednicy mniejszej- Zapalenie pochwy- Nieprawidłowe krwawienie z pochwy
PIERSI- ból, napięcie i drażliwość tej okolicy- wydzielina z brodawki- guzy.
OGLĄDANIE
Zewnętrzne cechy płciowe męskie • Skala Tannera (stadia)
I okres - przedpokwitaniowy (wielkość narządów płciowych jak we wczesnym dzieciństwie);
II okres - wiek 10-11 lat (powiększają się jądra);
III okres – 11-12 lat (rozwój jąder, pojawia się owłosienie łonowe, powiększa się członek);
IV okres – 12-13 lat (dalszy rozwój jąder i moszny, wyraźne owłosienie łonowe, rozwijają się pęcherzyki nasienne);
V okres – 15-16 lat (powiększa się i zaczyna wydzielanie gruczoł krokowy, owłosienie typu męskiego, narządy płciowe w pełni rozwinięte).
Zewnętrzne cechy płciowe żeńskie • Skala Tannera (stadia)
I okres - przedpokwitaniowy (wielkość narządów płciowych jak we wczesnym dzieciństwie);
II okres – Piersi: minimalne uwypuklenie, powiększenie otoczki brodawek sutkowych; Owłosienie łonowe: nieznaczne, zabarwione owłosienie w okolicach warg sromowych;
III okres – Piersi: uwypuklenie konturów piersi, dalsze powiększenie otoczki brodawek sutkowych; Owłosienie łonowe: dalszy rozrost ciemnych, kręcących się włosów na wzgórku łonowym
IV okres – Piersi: otoczki brodawek sutkowych tworzą dodatkowe uwypuklenie na ciele piersi; Owłosienie łonowe: dojrzałe owłosienie ograniczone do miejsca styku ud i krocza;
V okres – Piersi: dojrzały kształt piersi, brodawki sutkowe dopasowują swój kształt do kształtu piersi; Owłosienie łonowe: całkowicie rozwinięte owłosienie poszerzone na uda, brak rozrostu na wyższe partie podbrzusza
Oglądanie piersi - symetria i obrys- układ naczyń żylnych na skórze- brodawki piersiowe (asymetria, wciągnięcie)- otoczka (przebarwienie, owrzodzenie skóry, pogrubienie)
PALPACJA
Badanie Okolicy Pachwinowej
W pachwinie znajduje się powrózek nasienny, pachwinowe węzły chłonne oraz tętnica udowa. Guz widoczny w okolicy udowej zwykle jest wynikiem rozwoju przepukliny pachwinowej lub udowej lub powiększenia węzłów chłonnych.
Kanał pachwinowy i osłonka powięziowa naczyń udowych Badanie Przepukliny
Przepuklina pachwinowa skośna powstaje wówczas, gdy jelita lub sieć wysuwają się przez wiotki pierścień głęboki i wchodzą do kanału pachwinowego. Jelita mogą także przecisnąć się przez pierścień powierzchowny i dostać się do worka mosznowego.
Objawem przepukliny pachwinowej jest zwykle uwypuklenie okolicy pachwinowej lub moszny, które jest najbardziej widoczne przy zwiększeniu ciśnienia wewnątrzbrzusznego (np. w pozycji stojącej lub podczas kaszlu). Przepuklina może zmniejszać się samoistnie w pozycji leżącej, więc najlepiej badać ją gdy pacjent stoi. Należy położyć dwa palce na powierzchni uwypuklenia i sprawdzić, czy podczas kaszlu wyczuwalne jest uderzenie w końce palców (powiększenie się przepukliny w wyniku wzrostu ciśnienia śródbrzusznego).Większość przepuklin można odprowadzić ręcznie, delikatnie przesuwając guz w kierunku w kierunku pierścienia głębokiego. Gdy przepuklina jest w pełni odprowadzona należy zamknąć pierścień głęboki uciskając go palcem i należy poprosić pacjenta, aby zakaszlał. Pośrednia przepuklina pachwinowa powinna pojawić się znów, gdy tylko zwolni się ucisk zamykający pierścień głęboki. Przepuklina pachwinowa prosta powstaje w wyniku osłabienia tylnej ściany kanału pachwinowego. Przepukliny tego rodzaju rzadko dostają się do worka mosznowego; po odprowadzeniu na ich ponowne pojawienie się nie ma wpływu ucisk na pierścień głęboki. Gdy przepuklina pachwinowa sięga aż do pierścienia pachwinowego powierzchownego może być mylona z przepukliną udową. Różnicowanie polega na określeniu położenia w stosunku do guzka łonowego: przepuklina pachwinowa znajduje się powyżej i przyśrodkowo, podczas gdy udowa leży poniżej i bocznie względem guzka łonowego.
Badanie Odbytu, Odbytnicy i Gruczołu Krokowego Odbytnica i odbyt
Odbytnica jest odcinkiem jelita, o zagiętym kształcie, długości około 12 cm, leżącym w zagłębieniu środkowej i dolnej części kości krzyżowej. Górne dwie trzecie przedniej powierzchni odbytnicy pokrywa otrzewna. Otrzewna przedniej ściany odbytnicy przechodzi na podstawę pęcherza u mężczyzn, a u kobiet tworzy zagłębienie odbytniczo-maciczne wypełnione pętlami jelitowymi. Z przodu jednej trzeciej dolnej części odbytnicy leży gruczoł krokowy, podstawa pęcherza i pęcherzyki nasienne u mężczyzn, a pochwa u kobiet.Kanał odbytu ma 3-4 cm długości i stanowi połączenie między odbytnicą i kroczem.
Badanie per rectum nie powinno być zbyt bolesne i należy wytłumaczyć to pacjentowi wraz z uzasadnieniem potrzeby jego przeprowadzenia. Badanie może wywołać uczucie pełności w odbytnicy i uczucie parcia na stolec. Należy uprzedzić o tym pacjenta. Zawsze wykonuj badanie z asystentem i pamiętaj o założeniu rękawiczek na obie ręce. Podczas badania pacjent powinien leżeć na lewym boku z nogami zgiętymi w kolanach i biodrach. Pośladki powinny być ułożone blisko krawędzi łóżka. Opisując okolicę odbytu można posłużyć się położeniem wskazówek na tarczy zegara. Delikatnie należy rozdzielić pośladki, aby uwidocznić szparę odbytu i strefę przejściową między skórą i błoną śluzową odbytu. Oglądaniem tej okolicy można stwierdzić obecność polipowatych wyrośli odbytu, zatok włosowatych, kłykcin kończystych, szczelin przetok, zewnętrznych guzków krwawniczych oraz wypadanie odbytnicy. Sinawe zabarwienie skóry wokół odbytu sugeruje chorobę Crohna (zaburzenie wchłaniania w jelicie grubym powodowane stanem zapalnym). W skórze odbytu znajdują się liczne zakończenia nerwów czuciowych – ból i tkliwość tej okolicy sugeruje zakażenie (np. ropień około odbytniczy), szczelinę, przetokę odbytu lub zakrzepicę żylaków zewnętrznych. Następnie należy posmarować palec wskazujący przezroczystym zmywalnym wodą żelem i ucisnąć końcem palca strefę między skórą a błoną śluzową; opuszka palca powinna znajdować się na godzinie szóstej. Następnie wsuwa się palec do kanału odbytu i dalej do odbytnicy, kierując czubek palca ku tyłowi, wzdłuż krzywizny kości krzyżowej. Gdy cały palec jest już wewnątrz, należy sprawdzić napięcie mięśni odbytu, polecając pacjentowi, aby ścisnął palec mięśniami odbytu. Następnie delikatnie obracając palec o 180 o bada się jego dłoniową powierzchnią tylną i tyłoboczne ściany odbytnicy. Teraz należy obrócić palec dookoła, tak aby znalazł się w położeniu na godzinie 12. Będzie to łatwiejsze, gdy pochylisz się nad pacjentem równocześnie (dokonując pronacji nadgarstka) obracając nadgarstek grzbietem do góry. Ta pozycja umożliwia odwrócenie palca w kierunku przedniej i przednio bocznych ścian odbytnicy. Prawidłowo odbytnica jest jednakowo gładka i podatna. U mężczyzn przez ścianę przednią można wyczuć gruczoł krokowy, a u kobiet szyjkę macicy, jak również macicę w tyłozgięciu. Badaniem palpacyjnym odbytnicy można stwierdzić obecność guza nowotworowego lub polipów. Stan zapalny okolicy około odbytniczej wywołuje znaczną bolesność ściany odbytnicy, można także wyczuć obecność ropnia. Przednia ściana odbytnicy pokryta jest częściowo otrzewną, w związku z czym nowotworowe lub zapalne nacieki otrzewnej mogą być wyczuwalne przez przednią ścianę odbytnicy. Po wysunięciu palca z odbytnicy i odbytu należy sprawdzić czy na rękawiczce jest stolec, może on być smolisty lub zawierać świeżą krew lub ropę. Jasne stolce z dużą zawartością tłuszczu są charakterystyczne dla zaburzeń wchłaniania.
Gruczoł krokowy
Gruczoł krokowy ocenia się badaniem przez odbytnicę. Prawidłowo prostata ma średnicę około 3,5 cm i wpukla się na 1 cm do światła odbytnicy. Gruczoł ma sprężystą konsystencję, gładką powierzchnię i płytką powierzchowną bruzdę, która oddziela płat prawy od lewego. Nie powinien być bolesny przy palpacji, lecz pacjent może odczuwać parcie na pęcherz moczowy. Celem badania palpacyjnego gruczołu krokowego jest określenie wielkości, spoistości, obecności guza i bolesności. Ocena wielkości gruczołu wymaga doświadczenia. Łagodny przerost prostaty występuje często u mężczyzn powyżej 60 roku życia. Powiększony gruczoł jest symetryczny, ma gładką powierzchnię i sprężystą, dość miękką konsystencję. Charakterystyczne cechy raka prostaty to twarda konsystencja i nierówna guzowata powierzchnia gruczołu. Znaczna bolesność sugeruje ostre zapalenie lub ropień gruczołu krokowego albo zapalenie pęcherzyków nasiennych. Przy podejrzeniu zapalenia gruczołu krokowego należy masować gruczoł przez ścianę odbytnicy w celu wyciśnięcia do cewki moczowej wydzieliny do badania mikroskopowego i bakteriologicznego.
Badanie męskich narządów płciowych - sprawdź rozkład owłosienia - określ stopień rozwoju płciowego- przeprowadź ogólne badanie jamy brzusznej- wykonaj badanie pachwinowych węzłów chłonnych- sprawdź czy występują przepukliny pachwinowe- zsuń napletek- dokonaj badania żołędzi członka i ujścia zewnętrznego cewki moczowej- sprawdź obecność wydzieliny z cewki moczowej- zbadaj mosznę poprzez: obejrzenie skóry moszny, położenie jąder, zbadaj jądra i najądrza, zbadaj powrózek nasienny.
Badanie ginekologiczne - Zespoły endokrynologiczne- Hirsutyzm (nadmierne owłosienie), trądzik- Badanie piersi- Rutynowe badanie jamy brzusznej
Srom - Oglądanie i badanie palpacyjne sromu- Badanie palpacyjne gruczołów przedsionkowych większych (Bartholina)
Pochwa - Badanie palpacyjne (szyjki – jej bolesności, sklepienie, jama Douglasa)
Trzon macicy - Badanie palpacyjne dwuręczne (trzon macicy i dno, okolice przydawkowe, jajniki)
Badanie we wzierniku - Szyjka macicy i ujście zewnętrzne kanału szyjki- Pobieranie rozmazu cytologicznego- Wymaz bakteriologiczny- Ocena śluzówki pochwy podczas wyjmowania wziernika.
Badanie palpacyjne piersi - Konsystencja- Symetria- Tkliwość, bolesność- Guzy (ruchomość, wielkość)- Badanie węzłów chłonnych
DIAGNOZOWANIE CIĘŻARNEJ
Ciążę rozpoznaje się na podstawie objawów subiektywnych oraz na podstawie badań fizykalnych i laboratoryjnych. Pojawiające się w tym okresie objawy dzieli się na pewne i prawdopodobne Należy pamiętać, że rozpoznanie wczesnej ciąży może być niekiedy bardzo trudne nawet dla doświadczonego położnika i dlategopostawienie takiej diagnozy powinno być zawsze bardzo ostrożne.
PIERWSZA POŁOWA CIĄŻY – OBJAWY ODCZUWANE PRZEZ KOBIETY
1/ Zatrzymanie miesiączki zwłaszcza u kobiet zdrowych z prawidłowym cyklem,
2/ Nudności, wymioty, ślinotok, zgaga,
3/ Częstsze oddawanie moczu,
4/ Zaparcia,
5/ Zmiana samopoczucia (zmęczenie, drażliwość i pobudliwość psychiczna),
6/ Bolesność gruczołów sutkowych od około 6 tygodnia,
7/ Zmiany w paznokciach (ścieńczenie, zwiększona miękkość, łamliwość).
OBJAWY OBIEKTYWNE
1/ Podwyższenie podstawowej temperatury ciała - za wczesną ciążą przemawia temperatura powyżej 37 stop. C
2/ Zmiany w gruczołach sutkowych - powiększenie, poszerzenie siatki żylnych naczyń podskórnych,
3/ Przebarwienie brodawek i obwódek piersiowych, wydzielanie pod wpływem ucisku płynu widoczne od 12 tyg. ciąży,
1/ Zasinienie przedsionka i ścian pochwy, rozpulchnienie pochwy, zwiększenie rozciągliwości,
2/ Wzmożona wydzielina z pochwy,
3/ Zasinienie, rozpulchnienie i zmiana śluzu szyjkowego,
4/ W badaniu USG widoczny pęcherzyk ciążowy już w 5 tygodniu ciąży.
1/ Zwiększenie owłosienia na twarzy i na całym ciele.
2/ Mogą wystąpić rozstępy skórne najczęściej w okolicy brzucha i gruczołów sutkowych.
1/ Odczuwanie ruchów płodu; u wieloródki 18 tydzień ciąży, u pierwiastki 20 tydzień.
2/ Stwierdzenie elementów płodu w badaniu palpacyjnym.
3/ Wysłuchanie czynności serca płodu.
4/ Balotowanie płodu, które można wywołać przez odpychanie główki lub pośladków płodu.
5/ Radiologicznie stwierdzenie obecności kośćca płodu.
